حماس، چگونه حماسه آفرید؟ /مروری بر شکل‌گیری جنبش حماس تا عملیات طوفان الاقصی
تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۷۹۲۷۹
15 مهرماه نیروهای مقاومت فلسطین در یک اقدام بی‌سابقه از مرز نوار غزه عبور کردند و وارد شهرک‌های اشغالی شدند. درگیری بین نیروهای مقاومت و ارتش مدهوش اسرائیل در خیابان‌های شهر‌های مناطق اشغالی بود.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو_انوشه رجبی؛ جنگ، درگیری، مقاومت، شهادت و از دست دادن مفاهیمی هستند که ما در طول دوران جنگ ۸ ساله پس از انقلاب اسلامی به خوبی آن را درک کرده‌ایم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بازدارندگی به سبک حماس
جنبش حماس یکی از چند گروه مقاومت اسلامی فلسطین است که پس از اشغال این سرزمین شکل گرفت. حماس کوته نوشت «حرک المقاومة الاسلامیة» است. از ابتدای شروع طوفان الاقصی، محدوده نوار غزه بدلیل جنگ و درگیری نیروهای مقاومت اسلامی و رژیم اشغالگر در محاصره شدیدی قرار داشت. با وجود نزدیکی به گذرگاه رفح که دروازه مصر به غزه است؛ رژیم اشغالگر در موارد بسیاری که با حماس وارد درگیری می‌شود این گذرگاه را می‌بندد. حماس چاره‌ای جز بومی سازی ادوات نظامی خود نداشت. در سال ۲۰۰۱ موشک‌هایی با برد کمتر از چهار کیلومتر ساخت و در زمان کمتری توانستند موشک‌هایی با برد ۱۶۰ کیلومتر بسازند. در نبرد «العصف الماکول» یک سلاح تک تیرانداز ۱۴.۵ میلی متری با برد کشنده ۲ کیلومتر به نام «الغول» را رونمایی کرد. گردان‌های قسام، بخش نظامی جنبش حماس در جریان نبردی که اسرائیل از آن به نام «لبه محافظ» یاد می‌کند، در ژوئیه ۲۰۱۴ از پهپاد‌های خود رونمایی کردند. تولید این پهپاد‌ها برای اولین بار در جهان عرب اتفاق می‌افتاد. این پهپاد‌ها توانستند وزارت جنگ رژیم صهیونیستی در تل‌آویو را شناسایی کنند. یکی دیگر از ابتکارات حماس استفاده از تونل در جریان حملات غافلگیرانه بود. گردان‌های قسام با استفاده از سلاح تونل توانستند «گلعاد شالیت» نظامی رژیم اسرائیلی را اسیر کنند. استفاده از ظرفیت دریا و توسعه بخش غواصان گردان قسام سبب شد تا در عملیات‌های سال ۲۰۱۴ به دستاورد‌های بزرگی برسند. گردان‌های قسام توانستند به پایگاه نظامی دریایی زیکیم حمله کنند. پس از موفقیت از این اقدام، «بینی گانتس» رئیس وقت ستاد ارتش اسرائیل در تعریف از نیروهای قسام گفت: «باید حقیقت را بگوییم. ما با جنگجویان شجاعی روبرو هستیم. کسی که دنبال یک تانک می‌دود تا بمبی را به آن بچسباند، کار مردان شجاع را انجام می‌دهد.»
بیهوشی صهیونیست‌ها
رژیم صهیونیستی از فناوری هوش مصنوعی برای کنترل مناطق فلسطین نشین استفاده می‌کرد. از آنجایی که هوش مصنوعی از دیتا و داده استفاده می‌کند؛ صهیونیست‌ها میلیارد‌ها دلار برای جمع‌آوری دادههای موجود از طریق شنود موبایل، دسترسی به ایمیل‌ها و پیامک‌ها هزینه کردند. حماس با اطلاع از فرآیند هوش مصنوعی به‌گونه‌ای عمل کرد تا هوش مصنوعی تصور کند که تحرکاتی در حال انجام است، اما منجر به حمله نمی‌شود. ۱۰ روز قبل از حمله حماس، رئیس کمیته دفاعی ناتو به نوار مرزی غزه رفته تا عملکرد هوش مصنوعی را از نزدیک مشاهده کند. ناتوانی این سیستم‌های نوین در مطلع کردن نظامیان اشغالگر قبل از شروع عملیات حماس ضربه بزرگی به نیروهای اشغالگر وارد کرد. بطوری که یک افسر سابق اطلاعات نظامی آمریکا یکی از اشتباهات بزرگ دستگاه اطلاعات رژیم صهیونیستی در عملیات طوفان الاقصی را غره شدن به تجهیزات هوش مصنوعی می‌داند.
سمبل مقاومت
شیخ احمد اسماعیل یاسین اولین رهبر جنبش حماس بود که در سال ۱۹۸۷ به همراه جمعی از گروه‌های فلسطینی این تشکیلات را راه‌اندازی کرد. حماس و شخص شیخ احمد یاسین نقش بسیار پر رنگی در انتفاضه‌های اول و دوم و سخنرانی‌های مذهبی در مساجد نوار غزه ایفا کردند. رژیم اشغالگر چندین بار شیخ احمد را که ویلچر نشین بود به حبس‌های چند سال و ابد محکوم کرد، اما نتوانست از پس رهبر معنوی حماس بر بیاید. در نهایت شیخ احمید یاسین در مارس ۲۰۰۴ پس از اقامه نماز صبح در مسجد غزه هدف حمله بالگرد‌های رژیم غاصب قرار گرفت و به شهادت رسید. حماس و فلسطینیان از او به عنوان سمبل مقاومت یاد می‌کنند. عبدالعزیز رنتیسی رهبر دوم حماس بود که تنها ۲۴ روز پس از یاسین رهبری جنبش حماس را به عهده گرفت و در آوریل همان سال به همراه فرزند و محافظش توسط بالگرد‌های ژیم غاصب به شهادت رسید. خالد مشعل تا سال ۲۰۱۷ رهبر سوم حماس بود و در حال حاضر رئیس دفتر سیاسی حماس است. از سال ۲۰۱۷ اسماعیل هنیه رهبر جنبش حماس شد. هنیه تا پیش از آن در زمان ریاست خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس بود.
ساختار تشکیلاتی جنبش حماس مشابه ساختار کلی جنبش اخوان‌المسلمین و بر پایه اصول اسلامی، شورا و رهبری ناشی از بیعت عمومی و اطاعت از رهبری است. فعالیت‌های حماس را سه نهاد اصلی هدایت می‌کنند: دفتر سیاسی، دفتر تبلیغاتی و دفتر نظامی. شاخه نظامی این جنبش معروف به «گردان‌های عِزّالدین قَسّام» در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد.
دو شمشیر در یک نیام نگنجند
جنبش حماس و جنبش فتح بدلیل مشی مبارزاتی متفاوت در قبال رژیم اشغالگر قدس با یکدیگر سر ناسازگاری دارند. جنبش فتح در سال ۱۹۵۹ توسط «یاسر عرفات» و «خلیل الوزیر» با هدف آزادی فلسطین ایجاد شد. سازمان آزادی‌بخش فلسطین، کنفدراسیونی متشکل از احزاب فلسطینی است که در سال ۱۹۶۴ میلادی تأسیس شده و در بیشتر کشور‌های جهان به عنوان نماینده رسمی مردم فلسطین شناخته می‌شود. ریاست سازمان آزادی بخش فلسطین از ابتدای تاسیس‌اش تحت رهبری یاسر عرفات بود. جنبش فتح بدلیل امکانات مالی، نیروی نظامی و منابع انسانی از سال ۱۹۶۹ بر سازمان آزادی بخش فلسطین سیطره دارد. یاسر عرفات تا سال ۲۰۰۴ در این مقام ماند و پس از آن محمود عباس یا همان ابومازن جانشین‌اش شد. در سال ۱۹۹۳ یاسر عرفات در شهر اسلو نروژ با نخست وزیر وقت اسرائیل، اسحاق رابین و نظارت رئیس جمهور وقت آمریکا، بیل کلینتون پیمانی بست، تحت عنوان پیمان اسلو. طبق این توافق در یک مدت ۵ ساله دو دولت در فلسطین و اسرائیل تشکیل می‌شد. هرچند که هیچ وقت اتفاق نیافتاد. همچنین دو منطقه غزه و کرانه باختری که در سال ۱۹۶۷ اشغال شده بودند در صورتی به عنوان مناطق فلسطینی شناخته می‌شدند که عرفات اسرائیل را به رسمیت بشناسد. به رسمیت شناخته شدن اسرائیل توسط جنبش فتح و عرفات نقطه آغاز اختلاف حماس با فتح است. پیمان اسلو منجر به تشکیل دولت خودگردان فلسطین در سال ۱۹۹۶ شد. در این سال جیمی کارتر ناظر انتخابات دولت خودگردان بود. یاسر عرفات توانست به پیروزی در این انتخابات برسد. همچنین جنبش حماس اکثریت کرسی‌های انتخابات قانون‌گذاری فلسطین را کسب کرد. انتخابات بعدی که در سال ۲۰۰۵ برگزار شد نقطه اوج اختلافات بین حماس و فتح بود. در این سال ریاست دولت خودگران به محمود عباس رسید و اکثریت مجلس به حماس رسید. اسماعیل هنیه مسئول تشکیل دولت شد. اختلافات بین حماس و فتح منجر به جدایی کرانه باختری و نوار غزه از یکدیگر شد. جنبش فتح سر سازش و همکاری با رژیم اشغالگر داشت و این موضوع حماس را عصبانی می‌کرد. در نهایت کرانه باختری محل حکومت دولت خودگردان و غزه محل حکومت جنبش حماس شد. در سال ۲۰۰۷ پس از آن حماس نیروهای فتح و اسرائیلی را از محدوده نوار غزه بیرون راند.
حماس چگونه به وجود آمد؟
شکل‌گیری جنبش مقاومت اسلامی حماس در پی اشغال مناطق فلسطینی نشین در سال ۱۹۴۸ و شکست اعراب در جنگ ۶ روزه سال ۱۹۶۷ مربوط می‌شود. پس از سال ۱۹۶۷ حماس بصورت تدریجی در تلاش بود تا پایه‌های جنبش را تحکیم کند. از ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۷ به توسعه دامنه جنبش پرداخت و در نهایت در دسامبر ۱۹۸۷ به مرحله جهاد با اشغالگران صهیونیست رسید. انتفاضه اول توسط یکی از نیروهای جنبش جهاد اسلامی آغاز شد، اما حضور رسمی جنبش حماس به شرکت در انتفاضه اول بر می‌گردد.
حماس پس از اعلام موجودیت در سال ۱۹۸۷ در اوت ۱۹۸۸ اساسنامه خود را تشریح کرد. روح کلی این اساسنامه بر تعامل میان اسلام و ملی‌گرایی در فلسطین تأکید داشت. نابودی رژیم اشغالگر و مبارزه ضد یهودی به صراحت در اساسنامه آن‌ها دیده می‌شود. سال ۲۰۱۷ خالد مشعل رییس دفتر سیاسی حماس از انتشار اساسنامه جدید این جنبش مشتمل بر ۴۲ بند خبر داد. اساسنامه جدید طبق نظر محمود الزهار، عضو برجسته جنبش مقاومت اسلامی فلسطین بر مبنای اصول تغییرناپذیر آن صادر شده و تغییر برخی ساز و کارها، هرگز به معنای به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی نیست. از تغییرات مهم اساسنامه جدید تغییر موضع از اقدامات ضد یهودی به ضد صهیونیستی است. همچنین، چون این جنبش برآمده از اندیشه‌های اخوان المسلمین است در اساسنامه جدید به آن اشاره خاصی نکرده بود. حماس در جریان توافق اسلو مخالفت خودش را با دولت خودگردان اعلام کرده بود، ولی در اساسنامه جدید کمی سازش به خرج داد بود. هدف از تغییر بعضی از این مواضع جلب حمایت خارجی است. اما آنچه مهم است و نباید به حاشیه برود، اصل مبارزه در جهت آزادی آرمان فلسطین است. در همین راستا آزادسازی فلسطین هدف راهبردی حماس است.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: گروه مقاومت فلسطین گروه حماس غزه رژیم صهیونیستی مقاومت اسلامی اساسنامه جدید دولت خودگردان رژیم اشغالگر هوش مصنوعی رژیم اشغال یاسر عرفات دفتر سیاسی جنبش حماس جنبش فتح نوار غزه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۷۹۲۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طوفان الاقصی جوانان غرب را بیدار کرد
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز قم، آیت الله سید محمد سعیدی در خطبه‌های این هفته نماز جمعه قم با اشاره به اعتراضات دانشجویی دانشگاه‌های آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه گفت: استکبار جهانی همواره از بیداری ملت‌ها احساس خطر می‌کند و عملیات طوفان الاقصی، جوانان غرب را بیدار کرده است.
وی با اشاره به تدبیر حکیمانه رهبر معظم انقلاب در نوشتن نامه به جوانان کشور‌های غربی در سال ۱۳۹۳ افزود: مخاطب شناسی و تلاش برای تحقق بیداری جهانی از ابعاد مهم این نامه مهم و حکیمانه است.
امام جمعه قم تصریح کرد: برخی افراد که در گذشته پیرامون بعضی اتفاقات جو سازی می‌کردند امروز در مقابل برخورد خشن پلیس آمریکا با دانشجویان، خفقان گرفته اند.آیت الله سعیدی با اشاره به عملیات وعده صادق گفت: این عملیات گسترده و چند لایه بود و جمهوری اسلامی ایران با این عملیات، محاسبات و اقدامات قدرت‌های بزرگ را برهم زد.
خطیب جمعه قم با اشاره به سیره امام جعفر صادق (علیه السلام) در برخورد با حاکمان ظلم و جور گفت: تمام سختی‌ها و مشقت‌هایی که ائمه اطهار (علیهم السلام) تحمل می‌کردند به این دلیل بود که آن بزرگواران به دنبال حاکمیت الهی بودند.
وی با بیان اینکه ما باید از مکتب و سیره اهل بیت (علیهم السلم) الگو بگیریم افزود: کسی که می‌گوید دین از سیاست جداست و حکومت اسلامی ربطی به ما ندارد از اسلام، امامت و ولایت هیچ چیز نفهمیده است.
تولیت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) با اشاره به در پیش بودن دهه کرامت گفت: خروجی برنامه‌های دهه کرامت باید موجب بالا رفتن معرفت و التزام بیشتر برای عمل به واجبات شرعی به خصوص از ناحیه بانوان جامعه باشد.
امام جمعه قم با قدردانی از اجرای طرح عفاف و حجاب توسط فراجا افزود: جوانان قمی باید در معرفت و عمل به احکام الهی الگو باشند و بانوان هم در عین حضور در فعالیت های اجتماعی متناسب با شأنشان، در رعایت و حفظ حجاب کوشا باشند تا توطئه‌های دشمنان را خنثی کنند.
وی همچنین با تقدیر از اقدامات رسانه ملی و استانی خاطر نشان کرد: انتظار می‌رود رسانه ملی با شکوه هر چه تمامتر، ویژه برنامه‌های دهه کرامت را پوشش مناسبی بدهد.
آیت الله سعیدی با اشاره به در پیش بودن سفر رئیس جمهور به قم ابراز امیدواری کرد: سفر حجت الاسلام والمسلمین رئیسی به عنوان رئیس جمهور سختکوش و متواضع مثل سفر‌های گذشته، منشأ خیر و برکت برای استان باشد.
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد